Cảm giác đang di chuyển mà chiếc cabin đột ngột dừng lại, đèn vụt tắt hoặc cửa không mở ra chắc chắn là một trải nghiệm không mấy dễ chịu. Kẹt thang máy là sự cố hiếm gặp nhưng luôn là nỗi ám ảnh tâm lý lớn đối với nhiều người sử dụng, đặc biệt là người già và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, sự hoảng loạn thường nguy hiểm hơn chính sự cố đó.
Tại Thang Máy Gia Định, với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực lắp đặt và bảo trì, chúng tôi hiểu rõ cơ chế hoạt động của thiết bị này. Bài viết dưới đây sẽ là cẩm nang chi tiết, giúp bạn hiểu rõ bản chất vấn đề, giữ bình tĩnh và nắm vững các kỹ năng thoát hiểm an toàn nhất.
Tâm lý và phản xạ đầu tiên khi thang máy bị kẹt
Khi cabin đột ngột dừng lại và đèn báo tắt, phản ứng tự nhiên của con người là hoảng sợ. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm nhiều năm thi công của Thang Máy Gia Định, tâm lý chính là yếu tố quyết định sự an toàn của bạn.
Giữ bình tĩnh: Bạn không bị rơi, cũng không thiếu oxy
Điều đầu tiên cần khẳng định: Thang máy là thiết bị di chuyển an toàn nhất thế giới.
- Về hô hấp: Cabin thang máy không phải là khối kín hoàn toàn. Hệ thống khe thông gió tự nhiên và quạt hút đảm bảo lượng oxy luôn đầy đủ cho nhiều người trong nhiều giờ.
- Về an toàn cơ học: Thang máy hiện đại luôn có hệ thống “Thắng cơ” (Governor). Ngay cả khi đứt toàn bộ cáp tải (trường hợp cực kỳ hiếm), thắng cơ sẽ lập tức bám chặt vào ray dẫn hướng để giữ cabin đứng yên.
Tuyệt đối không tự ý cạy cửa hoặc leo qua cửa thoát hiểm
Nhiều tai nạn đáng tiếc xảy ra không phải do thang kẹt, mà do người dùng cố tình cạy cửa hoặc trèo ra ngoài khi thang đang lơ lửng giữa các tầng. Nếu thang đột ngột hoạt động trở lại khi bạn đang ở giữa cửa, hậu quả sẽ rất khôn lường.
Dấu hiệu nhận biết bạn đang bị kẹt thang
Làm sao để biết bạn đang thực sự gặp sự cố hay thang chỉ đang vận hành chậm? Dưới đây là những dấu hiệu rõ ràng nhất:
- Thang dừng đột ngột: Đang di chuyển êm ái thì có cảm giác giật nhẹ và dừng hẳn lại dù chưa đến tầng đích.
- Cửa không mở: Màn hình hiển thị đã đến tầng nhưng cửa cabin vẫn đóng chặt.
- Mất điện/Đèn tắt: Hệ thống chiếu sáng chính vụt tắt, chỉ còn đèn khẩn cấp (nếu có).
- Bảng điều khiển không phản hồi: Các nút bấm tầng không còn sáng đèn hoặc không nhận lệnh.
- Màn hình báo lỗi: Xuất hiện các ký tự lạ, nhấp nháy hoặc mã lỗi (E1, E2,…) thay vì số tầng.
Kẹt thang máy phải làm gì? 7 Bước xử lý chuẩn kỹ thuật để thoát hiểm an toàn
Khi xác định thang đã bị kẹt, hãy thực hiện tuần tự các bước sau đây để nhận được sự trợ giúp nhanh nhất:
Bước 1: Thử nhấn nút mở cửa nhanh (Open Door)
Trước khi nghĩ đến các biện pháp phức tạp, hãy thử giải pháp đơn giản nhất. Đôi khi thang máy chỉ bị kẹt vật lý nhẹ (do rác ở rãnh cửa hoặc cảm biến bị che). Hãy ấn và giữ nút Mở cửa (◄►) hoặc nút số tầng bạn đang đứng. Nếu thang mở ra, hãy quan sát kỹ sàn thang và sàn tầng có bằng nhau không trước khi bước ra nhanh chóng.
Bước 2: Sử dụng hệ thống liên lạc nội bộ (Intercom/Alarm)
Mọi thang máy tiêu chuẩn đều trang bị nút Alarm (hình cái chuông) và hệ thống Intercom.
- Nhấn giữ nút Alarm để báo động cho người bên ngoài (bảo vệ, người nhà).
- Sử dụng loa Intercom để trao đổi trực tiếp với nhân viên kỹ thuật trực ban.
- Âm thanh này sẽ vang ra bên ngoài, báo hiệu cho bảo vệ, nhân viên kỹ thuật hoặc người dân ở gần biết có người đang bị kẹt thang máy.
Bước 3: Liên hệ Hotline cứu hộ khẩn cấp 24/7
Hầu hết các thang máy hiện đại, đặc biệt là các dòng thang do Thang Máy Gia Định cung cấp. Trên bảng điều khiển hoặc vách cabin luôn có nhãn dán thông tin đơn vị lắp đặt. Hãy gọi ngay số điện thoại cứu hộ khẩn cấp.
>> Lưu ý: Khách hàng của Thang Máy Gia Định luôn được hỗ trợ qua hotline trực tuyến 24/7: 091 114 5522. Chúng tôi sẽ có mặt trong thời gian ngắn nhất để xử lý.
Bước 4: Tận dụng thiết bị di động cá nhân
Trong trường hợp Intercom không hoạt động hoặc không có người trực, hãy sử dụng điện thoại di động cá nhân.
- Gọi ngay cho số Hotline dán trên bảng hướng dẫn trong thang máy.
- Gọi cho người thân để nhờ họ báo cho ban quản lý tòa nhà.
- Gọi số khẩn cấp (114) nếu tình huống trở nên nghiêm trọng hoặc có người gặp vấn đề sức khỏe.
Lưu ý: Sóng điện thoại trong thang máy có thể chập chờn do lồng thang làm bằng kim loại (hiệu ứng lồng Faraday). Hãy kiên nhẫn thử lại hoặc di chuyển điện thoại sát cửa thang.
Bước 5: Tạo tiếng động báo hiệu
Nếu các phương thức liên lạc trên đều không khả dụng (mất điện hoàn toàn, không có điện thoại), hãy dùng vật cứng (như gót giày) gõ vào cửa thang máy hoặc hô to để người bên ngoài nghe thấy.
Bước 6: Giữ khoảng cách an toàn với cửa thang
Trong lúc chờ đợi, hãy đứng lùi vào giữa cabin, hơi khuỵu đầu gối. Điều này giúp bạn giữ thăng bằng tốt hơn nếu kỹ thuật viên thao tác “quay tay” để đưa thang về tầng.
Bước 7: Làm theo chỉ dẫn của nhân viên kỹ thuật
Khi cứu hộ thang máy đến và mở cửa, hãy làm chính xác theo chỉ dẫn của họ.
- Không tự ý nhảy ra ngoài.
- Quan sát độ chênh lệch giữa sàn cabin và sàn tầng.
- Nếu thang dừng giữa 2 tầng, kỹ thuật viên có thể sẽ đưa bạn ra ở tầng gần nhất. Hãy đưa tay cho họ hỗ trợ khi bước ra.
Những điều tuyệt đối không được làm khi bị kẹt thang máy
Rất nhiều tai nạn thương tâm xảy ra không phải do thang rơi, mà do người bị nạn cố gắng thoát hiểm thang máy sai cách. Dưới đây là những điều cấm kỵ:
- Tuyệt đối không cạy cửa: Việc dùng tay hoặc vật cứng cạy cửa thang máy là hành động cực kỳ nguy hiểm. Khi cửa bị cạy mở, thang máy có thể bất ngờ hoạt động trở lại gây kẹp người, hoặc bạn có thể đối mặt với nguy cơ rơi xuống hố thang sâu hun hút nếu cabin đang lơ lửng giữa các tầng.
- Không leo lên nóc cabin: Cửa thoát hiểm trên nóc (nắp hầm) chỉ dành cho nhân viên kỹ thuật chuyên nghiệp thao tác từ bên ngoài. Việc tự ý trèo lên nóc cabin tiềm ẩn rủi ro chạm vào các thiết bị điện cao thế hoặc trượt chân rơi xuống hố.
- Không la hét hoảng loạn: La hét liên tục sẽ làm tiêu hao lượng oxy và sức lực của bạn rất nhanh, đồng thời gây kích động cho người xung quanh.
- Không đập phá bảng điều khiển: Hành động này không giúp thang chạy lại mà còn làm hỏng các mạch điện, khiến việc cứu hộ trở nên khó khăn và mất thời gian hơn.
Hệ thống cứu hộ tự động của thang máy hoạt động như thế nào?
Để xua tan nỗi lo bị “nhốt” trong cabin khi mất điện, Thang Máy Gia Định muốn giới thiệu đến bạn “người hùng thầm lặng” được trang bị trên hầu hết các thang máy hiện đại: Bộ cứu hộ tự động (ARD – Automatic Rescue Device).
Về bản chất, ARD hoạt động như một bộ lưu điện thông minh (UPS) công suất lớn với cơ chế vận hành như sau:
- Nạp năng lượng: Khi có điện lưới, hệ thống tự động sạc đầy năng lượng cho các bình ắc-quy dự phòng.
- Kích hoạt tức thì: Ngay khi nguồn điện chính bị ngắt đột ngột, ARD sẽ tự động khởi động sau khoảng 10-15 giây.
- Vận hành thông minh: Hệ thống sẽ so sánh tải trọng cabin và đối trọng. Nó sẽ đưa cabin di chuyển về phía “nhẹ tải hơn” (có thể đi lên hoặc đi xuống) để tiết kiệm năng lượng, đưa cabin về tầng gần nhất (bằng tầng).
- Mở cửa thoát hiểm: Khi cabin đã bằng tầng, cửa thang sẽ tự động mở ra để hành khách bước ra ngoài an toàn. Sau đó thang sẽ dừng hoạt động cho đến khi có điện lưới trở lại.
Lưu ý quan trọng: Quy trình này thường mất khoảng 1-2 phút. Do đó, nếu thang đột ngột tắt đèn và dừng lại, hãy bình tĩnh chờ đợi hệ thống ARD “làm việc” trước khi thực hiện các thao tác gọi cứu hộ khác.
Nguyên nhân phổ biến khiến thang máy bị kẹt
Tại sao một thiết bị hiện đại lại có thể gặp sự cố? Dưới đây là những nguyên nhân chính, được chia sẻ từ góc nhìn kỹ thuật của Thang Máy Gia Định:
- Sự cố mất điện và lỗi hệ thống cứu hộ tự động (ARD): Thông thường, khi mất điện lưới, bộ cứu hộ tự động (ARD) sẽ dùng điện bình ắc quy để đưa thang về tầng gần nhất và mở cửa. Nếu thang bị kẹt ngay khi mất điện, chứng tỏ hệ thống ắc quy ARD đã bị hỏng hoặc không được kiểm tra thường xuyên.
- Lỗi cảm biến cửa (Photocell): Cảm biến cửa thang máy (Photocell) có nhiệm vụ phát hiện vật cản. Nếu rãnh cửa bị kẹt đá nhỏ, bụi bẩn hoặc linh kiện Photocell bị lệch, thang sẽ kích hoạt chế độ an toàn và ngừng hoạt động để tránh kẹp người.
- Lỗi biến tần hoặc hệ thống điều khiển: Biến tần là “trái tim” điều khiển tốc độ motor. Nếu điện áp không ổn định hoặc biến tần quá nóng, hệ thống sẽ ngắt điện khẩn cấp để bảo vệ động cơ, dẫn đến kẹt thang.
- Chở quá tải: Mỗi thang máy có tải trọng quy định. Nếu người dùng cố chen vào khi chuông báo quá tải đã kêu, thang có thể từ chối đóng cửa hoặc dừng lại giữa chừng do hệ thống cân tải phát hiện rủi ro.
- Bảo trì kém chất lượng: Thang máy là thiết bị cần được chăm sóc định kỳ. Dầu mỡ khô, linh kiện hao mòn không được thay thế kịp thời là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các lỗi kẹt thang.
Hướng dẫn phòng tránh kẹt thang máy
Sự cố kẹt thang máy hoàn toàn có thể được kiểm soát và triệt tiêu nếu chúng ta chủ động ngay từ khâu lựa chọn thiết bị và quá trình sử dụng hàng ngày. “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”, dưới đây là 4 nguyên tắc vàng để đảm bảo thang máy luôn vận hành mượt mà:
Chọn thang máy chất lượng – lắp đặt đúng chuẩn
Ưu tiên chọn các dòng thang máy gia đình có linh kiện chính hãng (Mitsubishi, Fuji…) với hệ thống an toàn đa tầng.
Một chiếc thang máy vận hành ổn định phụ thuộc 30% vào chất lượng thiết bị và tới 70% vào tay nghề lắp đặt. Hãy ưu tiên lựa chọn các dòng thang có tính đồng bộ cao, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng (CO, CQ đầy đủ). Đơn vị lắp đặt thang máy phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật, đảm bảo hệ thống đường ray và cabin không bị sai lệch dù chỉ vài milimet.
Tuân thủ lịch bảo trì định kỳ
Đừng xem nhẹ việc bảo trì. Đây là khoảng thời gian “khám sức khỏe” định kỳ cho thang máy. Tại Thang Máy Gia Định, quy trình bảo trì không chỉ là tra dầu mỡ, mà là rà soát toàn diện: từ độ mòn của cáp, độ nhạy của cảm biến cửa (Photocell) đến hệ thống phanh an toàn. Việc này giúp phát hiện và xử lý sớm các linh kiện lão hóa trước khi chúng gây ra sự cố dừng thang đột ngột.
Cẩn trọng với vật dụng nhỏ và đồ cồng kềnh
Rãnh trượt cửa thang (Sill guide) là nơi rất dễ bị kẹt bởi sỏi đá, đinh ốc hoặc gót giày cao gót. Khi vận chuyển hàng hóa cồng kềnh hoặc dạng rời (như vật liệu xây dựng), cần che chắn kỹ để tránh rơi vãi vào khe cửa/vách thang. Chỉ một vật thể lạ nhỏ mắc vào rãnh cũng đủ để hệ thống an toàn kích hoạt và khóa cứng thang máy.
Tuyệt đối không nghịch ngợm, tác động vào cửa thang
Cửa thang máy là bộ phận chuyển động nhiều nhất và cũng nhạy cảm nhất.
- Không dùng tay/chân để giữ cửa: Hãy dùng nút mở cửa (OPEN) hoặc thanh cảm biến an toàn.
- Không tựa người, xô đẩy: Tuyệt đối không để trẻ em chạy nhảy, xô đẩy vào cửa tầng hoặc cửa cabin khi thang đang chạy, tránh làm lệch hành trình cửa dẫn đến kẹt.
Dịch vụ hỗ trợ & bảo trì của Thang Máy Gia Định
Chúng tôi hiểu rằng, mỗi giây phút bị kẹt trong thang máy đều là sự lo lắng tột độ của quý khách. Với mạng lưới kỹ thuật viên phủ rộng và quy trình làm việc chuyên nghiệp, Thang Máy Gia Định cam kết:
Thang Máy Gia Định tự hào là đơn vị uy tín hàng đầu trong lĩnh vực cung cấp, lắp đặt và bảo trì thang máy.
- Đội ngũ kỹ thuật: Giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản, am hiểu sâu về các lỗi kỹ thuật từ phần cơ đến phần điện.
- Quy trình cứu hộ chuyên nghiệp: Chúng tôi cam kết có mặt nhanh chóng, xử lý sự cố an toàn, đặt tính mạng con người lên trên hết.
- Thiết bị hiện đại: Sử dụng máy móc chuẩn đoán lỗi chính xác, không sửa “mò”.
- Linh kiện chính hãng: Thay thế phụ tùng có nguồn gốc rõ ràng, bảo hành dài hạn.
- Trực chiến 24/24: Bất kể ngày lễ hay đêm khuya, hotline cứu hộ của chúng tôi luôn sẵn sàng.
- Bảo trì tận tâm: Dịch vụ bảo trì của chúng tôi giúp thang máy vận hành êm ái, bền bỉ, giảm thiểu tối đa các lỗi vặt như kẹt cửa, treo phần mềm.
Đừng để sự cố làm phiền cuộc sống của bạn! Nếu thang máy nhà bạn có dấu hiệu rung lắc, kêu to hoặc thường xuyên lỗi cửa, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để kiểm tra tổng thể.
Sự cố kẹt thang máy tuy đáng sợ nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu bạn có kiến thức và sự bình tĩnh. Hy vọng bài viết này đã trang bị cho bạn những kỹ năng thoát hiểm cần thiết nhất. Hãy luôn nhớ: Bình tĩnh – Không cạy cửa – Chờ cứu hộ.
Nếu thang máy của bạn thường xuyên gặp trục trặc hoặc bạn cần tư vấn về các giải pháp thang máy an toàn, đừng ngần ngại liên hệ với Thang Máy Gia Định. Chúng tôi luôn ở đây để đảm bảo mỗi hành trình di chuyển của bạn đều an toàn và trọn vẹn.
Câu hỏi thường gặp về kẹt thang máy
Kẹt thang máy có bị thiếu oxy không?
Không. Cabin thang máy được thiết kế có khe hở và quạt thông gió. Oxy luôn đủ để bạn chờ đợi đội cứu hộ trong nhiều giờ.
Thang máy có thể rơi tự do khi bị kẹt không?
Gần như không thể. Hệ thống thắng cơ độc lập với điện năng sẽ khóa chặt cabin vào ray nếu tốc độ vượt quá ngưỡng an toàn.
Tại sao nút Alarm không có người thưa?
Trong một số công trình cũ, hệ thống chuông báo có thể bị hỏng hoặc bảo vệ không trực vị trí. Đó là lý do bạn nên luôn ghi nhớ Hotline của đơn vị bảo trì trong điện thoại.
Trẻ em và người già bị kẹt thang máy cần lưu ý gì?
Hãy dạy trẻ nhỏ cách nhấn nút Intercom và tuyệt đối không cạy cửa. Đối với người già, cần ưu tiên giữ bình tĩnh để tránh ảnh hưởng đến huyết áp và tim mạch.
